Το Πρόγραμμα

Οι εργασίες υποβρύχιου καθαρισμού υφάλων πλοίου θεωρούνται αναγκαίες για την αποτελεσματική λειτουργία όλων των πλοίων, λόγω του υψηλού λειτουργικού κόστους που οφείλεται στην εκτεταμένη βιοεπίστρωση (biofouling). Αυτή η βιοεπίστρωση, ή αλλιώς η ανάπτυξη εδραίων θαλάσσιων οργανισμών, στα ύφαλα των πλοίων, οδηγεί σε αύξηση της κατανάλωσης καυσίμου και του χρόνου ταξιδιού του πλοίου, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου καθώς επίσης το συνολικό αποτύπωμα άνθρακα των δραστηριοτήτων ναυσιπλοΐας.

Βιοεπίστρωση

Η βιοεπίστρωση (Biofouling) είναι επίσης υπεύθυνη για την μεταφορά χωροκατακτητικών ξενικών ειδών (ΧΞΕ) (Invasive Alien Species - IAS) μεταξύ των θαλασσών του πλανήτη, γεγονός που αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η βιοεπίστρωση είναι δυνατό να επιβραδυνθεί, αλλά είναι αδύνατο να σταματήσει εντελώς.

Χωροκατακτητικά ξενικά είδη (ΧΞΕ)

Ελλείψει ενός ενιαίου ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης και επεξεργασίας των ΧΞΕ που παρεισδύουν στο θαλάσσιο οικοσύστημα μέσω της βιοεπίστρωσης, εύλογη θεωρείται η ανησυχία διαφόρων κυβερνητικών αρχών και Οργανισμών Περιβάλλοντος σχετικά με τις μεταβολές στην ποιότητα των υδάτων και την πιθανή εγκατάσταση και διασπορά ΧΞΕ που μπορεί να προκύψουν ως συνέπεια υποβρύχιου καθαρισμού.

Το όραμα μας

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω κενά στην διαχείριση των αποβλήτων από τον υποβρύχιο καθαρισμό και στις υπάρχουσες μεθόδους καθαρισμού υφάλων, το σύστημα που θα σχεδιαστεί στο πλαίσιο του ECOHULLCLEAN θα συμβάλλει: α) στη συλλογή των εδραίων οργανισμών που αποκολλούνται από τα ύφαλα κατά την διάρκεια του υποβρύχιου καθαρισμού, β) στο διαχωρισμό τους, επιστρέφοντας στη θάλασσα νερό καθαρό απο τυχόντα ξενικά είδη, και γ) στην ορθή διαχείριση των βιοαποβλήτων με σκοπό την επεξεργασία και αξιοποίησή τους, όπου αυτό καθίσταται εφικτό.

Περιοχή Μελέτης

Η περιοχή μελέτης του έργου είναι ο Σαρωνικός Κόλπος, μια από τις περιοχές μέγιστης συγκέντρωσης ξενικών ειδών στις Ελληνικές θάλασσες. Πιο συγκεκριμένα, το ECOHULLCLEAN θα εστιάσει στην περιοχή του έσω Σαρωνικού και του Κόλπου της Ελευσίνας, όπου παρατηρείται μεγάλη δραστηριότητα καθαρισμών πλοίων.

Αποτελέσματα

Μελέτη επικινδυνότητας των ειδών που θα προσδιοριστούν κατά τη διάρκεια της μελέτης, θα συμβάλλει σε προτάσεις έγκυρων μέτρων διαχείρισης από τη πολιτεία εναρμονισμένες με την Οδηγία Πλαίσιο για τη Θαλάσσια Στρατηγική αλλά και του Κοινοτικού Κανονισμού 1143/2014.

Παράλληλα θα εξεταστούν βέλτιστες μέθοδοι διαχείρισης και πιθανές λύσεις αξιοποίησης του βιο-συσσωρευμένου υλικού από τα ύφαλα των πλοίων με σκοπό την επαναχρησιμοποίησή του (κυκλική οικονομία). Θα εφαρμοστεί Ανάλυση Κύκλου Ζωής για την αξιολόγηση βέλτιστων μεθόδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων στην πιλοτική εφαρμογή. Στη συνέχεια θα προταθούν κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των αποτελεσμάτων του συστήματος σε μεγαλύτερη κλίμακα. Το προτεινόμενο προϊόν θα αποτελέσει ορόσημο για την προστασία του περιβάλλοντος από την εισβολή των χωροκατακτητικών ξενικών ειδών. Θα είναι μια πρωτοποριακή, καινοτόμος και ολοκληρωμένη τεχνολογία που θα μπορεί να τα αιχμαλωτίσει τα ΧΞΕ, να τα επεξεργαστεί ή/και να τα εναποθέσει με τροπους φιλικούς προς το περιβάλλον. Συνεπώς, θα αποτελέσει έναυσμα για την αλλαγή της νομοθεσίας που αφορά τους υποθαλάσσιους καθαρισμούς και θα βελτιώσει θεαματικά μαζί με τα συστήματα επεξεργασίας του θαλασσίου έρματος (Ballast water treatment) το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ναυσιπλοΐας.